دلیل استفاده از فلاش عکاسی در فضای باز و روز

یکی از بزرگتری اشتباهات عکاسی استفاده نکردن از فلاش است. در اغلب موارد دلیل استفاده نکردن از فلاش اطلاع نداشتن از نحوه استفاده آن و یا اطلاع نداشتن از مزایای آن است. فلاش فقط برای استفاده در شرایطی که نور کافی وجود ندارد ساخته نشده، بلکه در شرایطی که نور مناسبی وجود دارد هم می تواند برای از بین بردن سایه ها استفاده شود و همچنین می تواند سوژه شما را از پس زمینه جدا کند. عکاسی با فلاش می تواند به عکسهای پرتره جان ببخشد.

استفاده از فلاش برای سوژه های دور

 

 

در ادامه اشتباه استفاده نکردن از فلاش، این اشتباه رایجی است که وقتی دوربین در حالت خودکار قرار دارد روی می دهد و یا زمانی که انتظاری خیلی بالاتر از قدرت فلاش داشته باشید. شما در خیلی از مراسم هایی که در استادیوم یا سالن های بزرگ انجام می شود می توانید فلاش دوربین کسانی که عکس می گیرند را ببینید. حتی قوی ترین فلاش ها هم این قدرت را ندارند تا از بین جایگاه تماشاچیان داخل استادیوم یا بالای سن را روشن کنند. فلاش را خاموش کنید و به جای آن حساسیت سنسور – ایزو (ISO) را افزایش دهید. اگر در شب عکس می گیرید و می خواهید دوربین تنظیمات را به صورت خودکار انجام دهد، دوربین را روی حالت عکسبرداری در شب (Night Scene) بگذارید، ولی دوربین را روی حالت عکس برداری پرتره در شب (Night Portrait) نگذارید چرا که دوربین انتظار دارد سوژه به دوربین نزدیک باشد و از فلاش استفاده می کند

قرمز شدن چشم

 

 

دلیل قرمز شدن چشم در استفاده از فلاش، برخورد فلاش با شبکیه چشم و برگشت آن به داخل لنز است. اکثر دوربین ها قابلیتی برای از بین بردن قرمز شدن چشم دارند که با زدن یک فلاش سریع قبل از فلاش اصلی باعث می شود مردمک چشم بسته شود و با زدن فلاش اصلی چشم سوژه قرمز ثبت نشود. این روش مناسبی برای پیشگیری از این مشکل است، اما همیشه نمی تواند به طور کامل مشکل را برطرف کند. راه حل دیگر برای این مشکل استفاده از فلاش با زاویه ای متفاوت و کمی فاصله دار از دوربین است که به این ترتیب نور فلاش از شبکیه به داخل لنز بازتاب نخواهد شد. طبیعتاً، این راه حل در هنگام استفاده از فلاش هایی که بر روی خود دوربین نصب هستند جوابگو نخواهد بود، اما برای استفاده از فلاش های اکستنرنال که می توان آنها را با اتصال سیمی و یا بی سیمی با فاصله از دوربین قرار داد، راه حل مناسبی است. در برخی موارد استفاده از یک فلاش اکسترنال با وجود نصب بودن بر روی دوربین می تواند این مشکل را برطرف کند، چرا که مقداری از دوربین بالاتر بوده و نور فلاش بازگشتی از شبکیه به لنز برخورد نمی کند.

از بین بردن فضای عکاسی

 

 

همانطور که استفاده از فلاش می تواند سایه های خیلی تاریک را از بین ببرد، همچنین می تواند جو (فضا) یک صحنه کم نور را خراب کند. گاهی بهتر است فلاش را خاموش کرده و از سرعت شاتر پایین استفاده کنید و یا در صورت لزوم از سه پایه استفاده کنید، و یا حساسیت حسگر دوربین (ایزو) را بالا بروید تا عکس طبیعی تری داشته باشید. بنابراین، فلاش اکسترنال و یا دفترچه راهنمای دوربین را چک کنید تا بتوانید راهی برای کم کردن قدرت نور فلاش پیدا کنید. همچنین می توانید این روش را با استفاده از سرعت پایین شاتر تلفیق کنید (با استفاده از حالت سرعت ارتباط پایین فلاش) تا پس زمینه نسبتاً روشنی داشته باشید در عین حال که سوژه نزدیک شما با نور فلاش از پس زمینه جدا شده.

افتادن سایه هود لنز (Lens hood) لنز در عکس

 

 

به طور معمول استفاده از هود لنز مناسب است، اما اگر خیلی بزرگ باشد، یا لنز بلند باشد، و یا فلاش خیلی پایین باشد ممکن است سایه هود به صورت مشهود روی عکس ثبت شود. بهترین راه برای پیشگیری از این مشکل تغییر مکان فلاش است، که اگر نتوانید آن را تغییر دهید شاید تنها راه شما جدا کردن هود باشد. اگر نمی توانید فلاش را از دوربین جدا کنید و از لنز بزرگی استفاده می کنید، آنقدر زوم کنید تا سایه به وجود آمده توسط لنز داخل کادر قرار نگیرد.

ایجاد نورهای شدید

 

 

استفاده از فلاش به صورت مستقیم نور خشنی ایجاد می کند، که ممکن است پیشانی و بینی را در عکسهای پرتره بیش از حد روشن کند. راه جلوگیری از این مشکل تلطیف کردن نور فلاش است که از دو طریق می توان آن را انجام داد. یکی از مرسوم ترین این راه ها استفاده از تلطیف کننده هایی است که برای همین فلاش ها ساخته شده اند. آن ها در شکل ها و اندازه های متنوعی وجود دارند (خودتان هم می توانید آنها را بسازید) که معمولاً هم بسیار خوب عمل می کنند. این تلطیف کننده ها جلوی مقداری از نور فلاش را می گیرند، اگر از نوار اندازه گیری نور عکس در داخل دوربین استفاده می کنید باید با تغییر دادن مقدار قدرت فلاش آن را با نور تلطیف شده تطابق دهید. اگر از فلاش نصب شده بر روی دوربین استفاده می کنید هم به راحتی و با قرار دادن یک دستمال کاغذی، کاغذ های مخصوص آشپزی و یا بسته بندی های مات مواد غذایی در مقابل آن می توانید از شدت آن بکاهید. حواستان باشد تا قبل از بستن فلاش روی دوربین چیزی که روی آن قرار داده اید را بردارید. خیلی از فلاشها قابلیت چرخیدن را دارند که به وسیله آن می توانید از نور منعکس شده از سطحی مانند دیوار، سقف و یا یک رفلکتور، نوری ملایم تر و وسیع تر ایجاد کنید. همچنین راه خوبی برای جلوگیری از قرمزی چشم است. به دلیل اینکه نور تابانده شده به سوژه به رنگ صفحه ای که از آن بازتاب داشته است بستگی دارد، بهتر است از سقف و دیوار سفید استفاده کنید.

فلاش زدن از زاویه پایین

 

 

در اکثر موارد فلاش باید جایگزین نور خورشید باشید بنابراین باید از بالا تابیده شود. این امر غریزی است وقتی از منظره عکاسی می کنید، اما وقتی عکاسی پرتره می کنید بهتر است از پایین عکس نگیرید. در دوربین های DSLR و CSC فلاشی که روی دوربین موجود است معمولاً هم سطح با لنز است. در دوربین های کامپکت (Compact) باید ببینید که فلاش آن کجا قرار دارد و دوربین را طوری بگیرید که فلاش بر روی لنز قرار بگیرد نه در زیر آن. ولی برای دوربین های DSLR یا CSC بهترین راه استفاده از فلاشهای اکسترنال متصل به دوربین توسط سیم یا بیسیم است. اتصالاتی برای فلاش های اکسترنال وجود دارد که به شما این امکان را می دهد که فلاش را در بالای دوربین در هر جایی که می خواهید قرار دهید.

محو شدن حرکات جلوی دوربین

 

 

نسبت به سرعت شاتر معمولی زمان فلاش خیلی کوتاه تر است و معمولاً در ابتدای باز شدن شاتر زده می شود. اگر از سوژه متحرک عکس می گیرید ممکن است عکس ثبت شده در ابتدای حرکت با توجه به نور فلاش واضح باشد اما در ادامه حرکت با کمبود نور محو شود. این باعث کمرنگ شدن قسمت محو شده می شود و آن چیزی که ما از یک عکس نشان دهنده حرکت انتظار داریم، نخواهد شد. اگر دوربین را طوری تنظیم کنیم که فلاش در قبل از بسته شدن شاتر زده شود این مشکل برطرف می شود. در نهایت محو شدن پس زمینه و نتیجه طبیعی تری را در پی خواهد داشت و حس سرعت را بیشتر و بهتر نشان می دهد.

نکات استفاده از فلاش اکسترنال برای عکاسی پرتره در محیط باز

 

 

با استفاده از فلاش اکسترنال می توانید هیجان بیشتری به پرتره های خود در محیط باز بدهید. آموزش گام به گام لنزک را دنبال کنید تا بتوانید نور فلاش را با نور محیطی ترکیب کنید. فقط به دلیل اینکه فلاش ها طراحی شده اند که بر روی کفشک دوربین (hot shoe – محل اتصال فلاش بالای دوربین) وصل شوند، لزوماً به این معنی نیست که بهترین جای آنها بالای دوربین است. در حقیقت استفاده از فلاش بر روی دوربین نتیجه ناامید کننده ای مانند استفاده از فلاش پاپ آپ دوربینتان خواهد داشت. مشکل استفاده از هر فلاشی بر روی دوربین این است که استفاده از فلاش هم زاویه با دوربین، به دلیل پُر کردن سایه ها، عکس را تخت و دو بعدی می کند. تفاوت واقعی فلاش زمانی مشخص می شود که بدون اتصال روی دوربین و از زاویه ای دیگر به سوژه تابیده شود. به این صورت فلاش، ترکیب جذابی از سایه ها و قسمت های روشن (هایلایت ها) را ایجاد می کند، که این امر باعث عمق گرفتن عکس می شود. با این کار می توانید از هر جهتی که می خواهید سوژه تان را نورپردازی کنید. فلاش تنها برای عکاسی در محیط های بسته کم نور مفید نیست، بلکه برای عکاسی در محیط باز نیز می تواند بسیار مفید باشد. چه برای اندکی تغییر و چه برای تکمیل نور طبیعی محیط از آن استفاده کنید. وقتی تنها با استفاده از نور محیطی عکس می گیریم، در حقیقت فقط یک نوردهی درست وجود دارد، ولی وقتی با فلاش به تصویر نور اضافه می کنیم، می توانیم حالت های متفاوتی ایجاد کنیم.

مثلاً در اینجا می توانیم نور محیطی را در عکس کاهش دهیم (کاهش نوردهی – underexpose ) و به صحنه حالتی سایه ای و حالت فیلمی دهیم، سپس با نور دادن به سوژه با استفاده از فلاش، سوژه را به درستی نوردهی کنیم. البته برای فعال کردن فلاش غیر متصل به دوربین به صورتی که همزمان با فشردن شاتر فلاش نیز فعال شود، باید به شکلی دوربین و فلاش را با هم مرتبط کنید، یا به صورت سیمی و یا بیسیم. برای گرفتن نتیجه بهتر، باید بتوانید فلاش را تعدیل کنید تا نور نرم و ملایم تری برای پرتره خود داشته باشید. در ادامه نحوه انجام این کار را به شما آموزش خواهیم داد…

 

 

چرا این عکس به درستی گرفته شده است:

۱- نور اصلی جدا از دوربین و در سمت راست آن قرار گرفته و روی آن یک دیفیوز چتری (پخش کننده نور) نصب شده تا نور فلاش را لطیف کند، این فلاش صورت سوژه را نور می دهد و گونه های او را برجسته تر نشان می دهد (تاکید روی استخوان های گونه).

۲- فلاش دوم از پشت سر و به سمت چپ سوژه می تابد، این فلاش باعث می شود که سمت چپ سوژه روشن شده و از پس زمینه جدا شود.

۳- لباس سوژه طوری انتخاب شده تا با محیط اطراف تضاد داشته باشد.

۴- درختان داخل تصویر، کادری ایجاد کرده اند که چشم بیننده را به طرف سوژه هدایت می کند.

آموزش گام به گام آماده کردن فلاش برای عکاسی پرتره در محیط باز:

فلاش خود را فعال کنید

 

 

اگر دوربین و فلاش شما با هم سازگار هستند، شما می توانید به صورت بیسیم و با فعال کردن فلاش پاپ آپ دوربین، فلاش اکسترنال خود را فعال کنید. این راه کمی محدودیت دارد چرا که دوربین و در حقیقت فلاش دوربین باید دید مستقیم به فلاش اکسترنال داشته باشد. سیم های اتصالی هم گزینه دیگری هستند که به دلیل محدودیت طولی استفاده از آنها هم مشکل ساز خواهد بود. بهترین راه استفاده از فعال کننده های رادیویی (Radio triggers) است که نه نیازی به دید مستقیم دارند و نه محدودیت سیمی. فرستنده رادیویی را بر روی کفشک – Hotshoe دوربین وصل کنید و گیرنده را به فلاش وصل کنید. اگر می خواهید از چند فلاش استفاده کنید و تنها یک گیرنده دارید، این گیرنده را به فلاش اصلی وصل کنید و سایر فلاش ها را روی حالت Slave (برده) قرار دهید تا با فعال شدن فلاش اصلی سایر فلاش ها هم فعال شوند.

تعدیل و ملایم کردن نور فلاش

 

 

منبع نوری فلاش شما بسیار کوچک است، به همین دلیل نوری که تولید می کند نور خشنی است. این نور، نور مناسبی برای عکاسی پرتره به حساب نمی آید. اگر بتوانید منبع نوری را بزرگ کنید، نور بسیار نرم تر و دلنشین تری تولید خواهد کرد. یک چتر سفید مانند شکل بالا خیلی می تواند در چنین شرایطی به شما کمک کند، اما این وسیله در مقابل باد مقاومت چندانی ندارد. اگر کسی می تواند به شما کمک کند و یا خودتان دستتان آزاد است، می توانید به راحتی با گرفتن یک دیفیوزر (Diffuser – پخش کننده) در مقابل فلاش، نور آن را نرم کنید. برای این کار هم می توانید از دیفیوزر دایره شکل موجود در ست های پنج تایی رفلکتور ها استفاده کنید.

فاصله را در نظر بگیرید

 

 

فاصله فلاش تا سوژه مهم است، چرا که این مسأله بر روی قدرت نور تأثیر می گذارد. در اینجا قانون مربع معکوس مؤثر خواهد بود. این قانون می گوید اگر نور شما به اندازه دو برابر فاصله تا سوژه عقب برود، قدرت نور شما به اندازه چهار برابر کم خواهد شد (یعنی دو برابر تغییر فاصله فلاش تا سوژه). اگر احساس می کنید فلاش شما خیلی ضعیف و یا خیلی قوی است، معمولاً حرکت دادن آن به جلوتر یا عقب تر نسبت به سوژه سریعتر از تغییر دادن تنظیمات آن است.

آموزش گام به گام استفاده از فلاش اکسترنال برای عکاسی پرتره دراماتیک در محیط باز:

نوردهی را کاهش دهید – Underexpose

 

 

قبل از اینکه فلاش را روشن کنید، دوربین را روی حالت دستی (Manual) قرار دهید، سپس تنظیمات مناسب برای عکاسی با استفاده از نور محیط را بدست آورید، حواستان باشد که سرعت شاتر سریعتر از ماکسیمم سرعت سینک (sync speed) فلاش دوربین نشود. زمانی که تنظیمات نوردهی مناسب برای عکاسی با نور محیط را بدست آوردید، با بسته تر کردن دیافراگم یا بالا بردن سرعت شاتر یا کم کردن ISO، نوردهی را کم (Underexpose) کنید

به سوژه نور دهید

 

 

فلاش خود را روی پایه ای در یک طرف سوژه (در اینجا سمت راست) قرار دهید و با قرار دادن یک دیفیوزر یا چتر نور آن را نرم تر کنید. فلاش را روی حالت دستی تنظیم کرده و با گرفتن چند عکس آزمایشی قدرت مناسب فلاش برای بدست آوردن نور مناسب را پیدا کنید. ما در نهایت از قدرت فلاش ¼ استفاده کردیم.

نور حاشیه ای اضافه کنید

 

 

با نور دادن به سوژه از پشت در عکاسی پرتره در محیط باز، جلوه زیبایی به عکس بدهید. ما از فلاش دیگری در پشت سوژه رو به سمت چپ او استفاده کردیم (بدون استفاده از دیفیوزر تا نور خشنی داشته باشیم)، این فلاش را نیز روی حالت دستی تنظیم کرده و قدرت آن را روی ۱/۸ قرار دادیم. با این کار سمت چپ و مو های سوژه حاشیه های روشن گرفته و در نتیجه کاملاً از پس زمینه جدا خواهند شد.

نکاتی در مورد عکاسی با فلاش :

در هنگام استفاده از فلاش به سطوح براق توجه کنید (‌حتی در پس زمینه عکس) در مواقعی که نور فلاش مستقیم به آنها بتابد. انعکاس آنها آزار دهنده است. سطوحی مثل :‌آینه ؛ شیشه تابلوها؛‌چوبهای پولیش شده براق و اشیا فلزی و … البته می توان در برابر این نوع سطوح ؛‌به طور مایل از یک سمت با فلاش عکاسی کرد. در موقع عکاسی با فلاش نورهای سالن یا اتاق را کاملا روشن بگذارید. این کار باعث می شود در موقع عکاسی پرتره رنگی از قرمز شدن چشم برخی از افراد جلوگیری شود..این انعکاس در نتیجه ی تاریک بودن محیط و باز شدن مردمک چشم در لحظه ی روشن شدن فلاش صورت می گیرد. راه دیگر اینکه از این افراد بخواهید که مستقیماْ به دوربین نگاه نکنند . این کار نیز مانع بروز لکه ی قرمز می شود. 

چطور نور فلاش افت می‌کند؟

 

 

فاصله سوژه تا دیوار کمتر از ۱ متر . دیوار با نور تابیده شده بر روی سوژه روشن شده است

 

 

فاصله سوژه تا دیوار حدود ۴ متر . نور تابیده شده بر روی دیوار بسیار ناچیز است و دیوار سیاه شده است 

حتما شما نیز در سفرهای دسته‌جمعی یا تورهای عکاسی، با دوستانی مواجه شدید که سعی می‌کنند در مقابل یک منظره زیبا یا یک اثر هنری با فلاش عکاسی کنند. متاسفانه بسیاری از عکس‌های این دوستان آنچه که با چشم می‌بینند از آب درنمی‌آید و در اغلب اوقات سوژه‌های پرنور در مقابل زمینه‌های بسیار تاریک و سیاه قرار می‌گیرند. در هنگام عکاسی با فلاش، بسیاری از نکات ریزبینانه را باید مد نظر قرار داد که بحث عکاسی با فلاش را پیچیده‌تر و کاملا از عکاسی بدون فلاش مجزا می‌کند. یکی از این نکات میزان افت شدت نور فلاش‌هاست که آن را در زبان انگلیسی "Flash Fall off" می‌نامند. افت فلاش دقیقا به این علت اتفاق می‌افتد که اشعه‌های نورانی فلاش نمی‌توانند فاصله نامحدودی را بپیمایند و پس از عبور از فاصله‌ای مشخص دچار افت شده و از بین می‌روند. بنابراین وقتی سوژه شما در فاصله‌ای دور قرار دارد، احتمالا نور ضعیفی به آن می‌رسد و تقریبا سیاه می‌شوند. به همین علت، وقتی شما سوژه‌ای را در فاصله‌ای نسبتا زیاد از پس زمینه عکاسی می‌کنید، نور فلاش می‌تواند سوژه را روشن کند (و اصولا در حالت خودکار این روشنایی تنها برای سوژه محاسبه و ایجاد می‌شود)، اما پیش از رسیدن به پس زمینه از بین می‌رود و به همین دلیل پس زمینه تاریک می‌شود. اشعه‌های حاصل از یک فلاش به شکل مخروطی تابیده می‌شوند. بیشترین شدت نور در مرکز انتهایی این مخروط و نزدیک به لامپ فلاش است و هرچقدر به سمت دهانه این مخروط نزدیک‌تر می‌شوید، این مقدار کاهش می‌یابد. حال اگر شما به عنوان سوژه به درون این مخروط نگاه کنید، با افزایش فاصله، شدت نور کمتری به چشم شما (و همچنین بازتابش کمتری به حسگر دوربین) می‌رسد و در فاصله‌ای نسبتا دور این نور کاملا ناپدید می‌شود. مثالی که در این باره می‌شود زد این است که وقتی شما با یک آبپاش باغبانی به گل‌ها آب می‌دهید، قطرات آب تنها فاصله‌ای از اطراف شما را پوشش می‌دهند. این فاصله تنها چند متر دورتر از شماست. حال اگر صدها لیتر آب نیز از آبپاش بیرون بریزد، بازهم درختان دور از شما آبیاری نمی‌شود، چون فاصله آنها از برد پاشیدن آب دورتر قرار دارند.

این نکته منفی عکاسی با فلاش است، اما نکته‌ای که از این بدتر است این است که نور فلاش با دوبرابر شدن فاصله، نصف نمی‌شود. بلکه تنها کسر یک چهارم از آن به سوژه‌ای با فاصله دوبرابر می‌رسد و این روند برای فواصل دورتر تکرار می‌شود. یعنی فاصله سوژه تا دوربین هر چند برابر که بشود، شدت نور به مقدار کسر یک بر روی توان دوی همان عدد (فاصله) می‌شود. بنابراین وقتی فاصله سوژه ۳ برابر می‌شود، شدت نور به یک بر روی ۳ به توان ۲ یعنی ۱/۹ می‌شود و در فاصله ۴ برابر به میزان یک بر روی ۴ به توان ۲ یا ۱/۱۶ می‌رسد.

 

 

حال چاره کار چیست؟

مخروط نور را باریک‌تر کنید. یعنی نور به محدوده باریک‌تری بتابد و کمتر پخش شود. برخی از فلاش‌ها دارای تجهیزات جانبی برای متمرکز کردن نور هستند که می‌توانید از آنها استفاده کنید. به این تجهیزات زوم هد "Zoom Head" گفته می‌شود. البته در چنین حالتی مجبورید که با وضعیت تله لنزتان نیز عکاسی کنید، زیرا کناره‌های تصویر در کادرهای باز، تاریک می‌شوند. همچنین می‌توانید فلاش دوربین را به سوژه‌تان نزدیک‌ کرده و با استفاده از تریگر‌ها یا کنترل کننده‌های از راه دور، آن را با دوربین‌تان سینک کنید. بنابراین وقتی دوربین‌تان عکس را می‌گیرد، فلاش دوربین از فاصله‌ای نزدیک‌تر به سوژه می‌تابد. بسیاری از دوربین‌های نیکون کانن و نیکون می‌توانند فلاش‌های خودشان را به صورت بی‌سیم هدایت کنند و تریگر داخلی بی‌سیم دارند. البته این کار برای عکاسی از زاویه‌های بسیار باز کاربرد ندارد و نور شما را به بخشی کوچک از تصویر محدود می‌کند. در چنین حالتی بهتر است که حساسیت دوربین را بیشتر بالا ببرید و سعی کنید با همان نور موجود عکاسی کنید. همچنین در صورتیکه دوربین‌تان دارای وضعیت‌ی برای عکاسی در شب یا عکاسی HDR نیز هست می‌توانید آنها را امتحان کنید. نکته آخر اینکه این که این محاسبات برای نورهای پیوسته نیز صدق می‌کند. یعنی نورهای حاصل از چراغ‌های روشنایی نیز به همین شکل دچار افت نور می‌شوند.

 

برای دانبود قایل این مطلب به صورت PDF روی لینک زیر کلیک کنید

 

 استفاده از فلاش عکاسی