مفهوم تقدم شاتر چیست و کاربرد آن
قدم شاتر نام یک حالت در تنظیم دوربین عکاسی است. در این حالت، عکاس می‌تواند سرعت شاتر دلخواه را انتخاب کند و دوربین بر اساس شرایط نوری به‌صورت خودکار، دیافراگم را تنظیم می‌کند. تقدم سرعت شاتر برای کنترل عکاسی از حرکت کاربرد دارد. یک سرعت شاتر بالا حرکات سریع را ساکن می‌کند، و سرعت شاتر آهسته باعث می‌شود که یک جسم متحرک به صورت محو ثبت شود در عکاسی مفاهیمی وجود دارد که دانستن آنها برای علاقمندان این حیطه و آن‌هایی که می‌خواهند عکس‌هایی خوبی ثبت کنند الزامی است.یکی از این مفاهیم سرعت شاتر دوربین است. به عنوان مثال برای عکاسی از یک آبشار یا عکاسی از وقایع ورزشی که شامل سوژه‌های متحرک می‌شود آشنایی با سرعت شاتر و حالت تقدم شاتر در دوربین‌های دیجیتال نقش اصلی را در ثبت یک تصویر خوب ایفا می‌کند.
بازدید ادامه مطالب با کلیک روی ادامه مطالب
مفهوم تقدم شاتر در عکاسی
در عکاسی، سرعت شاتر (Shutter Speed) به معنای مدت زمان باز بودن شاتر یا مدت زمانی است که فیلم (در عکاسی آنالوگ) یا سنسور (در عکاسی دیجیتال) در معرض نور قرار می‌گیرد. هر چه سرعت شاتر بیشتر باشد (شاتر سریع‌تر باز و بسته شود)، فیلم یا سنسور مدت زمان کمتری در معرض نور خواهد بود و بالعکس. به عنوان مثال سرعت شاتر کم معمولاً در محیط‌های کم نور مورد استفاده قرار می‌گیرد. سرعت شاتر بر حسب ثانیه اندازه‌گیری می‌شود. به عنوان مثال مقادیری مانند ۱/۱۰۰۰ ثانیه، ۱/۵۰۰ ثانیه، …و یک ثانیه، ۲۰ ثانیه و …قابل انتخاب هستند که بسته به نوع دوربین این محدوده تغییر می‌کند. طبیعی است که هر چه مدت زمان کمتری مانند ۱/۱۰۰۰ ثانیه انتخاب شود، شاتر سریع‌تر باز و بسته می‌شود. از این نوع تنظیم می‌توان برای عکاسی از سوژه‌های با تحرک زیاد مثلاً سوژه‌های ورزشی استفاده کرد. بدین ترتیب سوژه مورد نظر در اصطلاح Freeze(ثابت) می‌شود. در مقابل سرعت کم شاتر باعث بلور شدن سوژه متحرک می‌شود. البته باید بخاطر داشته باشید که برای عکس‌برداری در سرعت‌های پایین، برای جلوگیری از محو شدن کل عکس باید از سه پایه استفاده کنید. البته باید توجه داشت که علاوه بر سرعت شاتر، میزان گشودگی دیافراگم دوربین و میزان حساسیت یا سرعت ایزو نیز در میزان نور رسیده به فیلم یا سنسور و میزان نور عکس، نقش دارد. به عنوان مثال اگر سرعت شاتر را از ۱/۱۲۵ به ۱/۲۵۰ ثانیه تغییر دهید، در واقع میزان نور رسیده به فیلم یا سنسور را نصف کرده‌اید. برای جبران این کمبود، می‌توانید میزان گشودگی دیافراگم را افزایش دهید یا از ایزو سریع‌تر استفاده کنید.
همان‌طور که در تصویر مشاهده می‌کنید در سرعت ۱/۱۲۵ قطرات آب قابل تشخیص هستند. این در حالیست که در سرعت شاتر چهار ثانیه جریان آب کاملا محو شده است.
رابطه سرعت شاتر، دیافراگم و ایزو
برای ثبت یک عکس، باید نور کافی به سنسور دوربین برسد تا تصویر به‌درستی ثبت شود. اگر نور کم به سنسور برسد، تصویر تاریک شده و به‌اصطلاح آندِر اکس پوز می‌شود و اگر نور زیاد باشد، تصویر روشن‌شده تا آنجایی که کاملاً سفید می‌شود و به قول قدیمی‌ها عکس می‌سوزد و یا به‌اصطلاح اُور اکس پوز می‌شود. برای کنترل میزان نوری که باید سنسور دریافت کند چند آیتم وجود دارد.
اولین آیتم ما مدت‌زمانی است که اجازه می‌دهیم که سنسور نور را دریافت کند. مثلاً به سنسور ۲ ثانیه یا یک‌دوم ثانیه نور بتابانیم. وظیفه تنظیم این زمان در دوربین به عهده سرعت شاتر است. (توضیحات اختصاصی در مورد شاتر در بخش خودش داده‌شده است.) سرعت شاتر بر اساس ثانیه تنظیم می‌شود و مقدار آن، حدوداً مضربی از عدد دو است؛ یعنی اگر دو ثانیه را مرجع قرار دهیم، عدد بعدی می‌شود ۴، ۸ و ۱۵، اینکه جای ۱۶ از عدد ۱۵ استفاده‌شده، به دلیل سهولت کار با این مقادیر است؛ و اگر ۲ ثانیه مبنا را بر ۲ تقسیم کنیم اعداد زیر به دست می‌آید.
2، ۱، ۲/۱، ۴/۱، ۸/۱، ۱۵/۱، ۳۰/۱، ۶۰/۱، ۱۲۵/۱، ۲۵۰/۱، ۵۰۰/۱ و… .
برای توضیح بیشتر ۵۰۰/۱ یعنی یک پانصدم ثانیه نور تاباندن به سنسور. فقط آیتم اول را این‌گونه تمام کنیم. فکر کنید یک پنکه در حال چرخش است و شما در یک‌هزارم ثانیه آن را تماشا می‌کنید. چون زمان دیدن شما به پنکه بسیار محدود است، حتماً شما حرکت پروانه‌های پنکه را نخواهید دید، زیرا در یک‌هزارم ثانیه، پروانه‌های پنکه تغییر مکانی نخواهند داشت و به‌صورت ایستاده به نظر می‌رسند اما اگر فرصت داشته باشید تا به‌جای یک‌هزارم ثانیه، ۱ ثانیه به پنکه نگاه کنید، حتماً درمیابید که پروانه‌های پنکه در حال چرخش و حرکت است. با این توضیح، در سرعت‌های بالا، به‌عنوان‌مثال دوهزارم ثانیه، اجسام فرصت حرکت کردن خواهند داشت و به‌صورت ثابت و یا به‌اصطلاح فریز به نظر می‌رسند و در سرعت‌پایین مثل پنج ثانیه، اجسام متحرک، به‌راحتی فرصت حرکت کردن دارند و این حرکت در تصویر ثبت خواهد شد. در آخر باید ذکر کنیم با تغییر سرعت شاتر از ۲۰/۱ به ۱۰/۱، مقدار نور دو برابر می‌شود. آیتم بعدی ما دریچه‌ای است که نور باید از آن عبور کند. فکر کنید مقدار نوری که از یک پنجره گرد به شعاع دو متر عبور می‌کند، چقدر با مقدار نوری که از یک روزنه ریز عبور می‌کند متفاوت است. اگر مقدار این دریچه مهم نباشد، معنی نمی‌دهد که بگوییم مدت‌زمان نوردهی دو ثانیه است، زیرا مقدار نوری که در مدت دو ثانیه از پنجره ۲ متری عبور می‌کند بسیار متفاوت‌تر از مقدار نور عبوری در مدت دو ثانیه نور از یک روزنه ریزاست. برای دوربین هم این دریچه‌ها استانداردسازی شده‌اند و بانام دیافراگم یا اپریچر شناخته می‌شوند. عدد این روزنه‌ها مضربی از رادیکال دو یا یک و چهاردهم، هستند؛ یعنی مقدار آنها به‌صورت زیر تغییر می‌کند: ۱.۴، ۲، ۲.۸، ۴، ۵.۶، ۸، ۱۱، ۱۶، ۲۲، ۳۲ و… .
اما اگر سؤال کنید این عدد ۳۲ به چه معناست، باید بگویم اگر دوست دارید کامل با نحوه محاسبه اعداد دیافراگم آشنا شوید باید به بخش مربوطه رفته و مفهوم دیافراگم را مطالعه کنید در غیر این صورت همین‌قدر بدانید که این اعداد جواب یک تناسب ریاضی هستند که اندازه دریچه در مخرج رابطه قرار دارد؛ به خاطر همین اگر هر چه اندازه دریچه بزرگ‌تر باشد، عدد دیافراگم کوچک‌تر می‌شود. پس با این توضیح، دریچه در دیافراگم ۱.۴ بسیار بزرگ‌تر از اندازه دریچه در دیافراگم ۳۲ است. به زیبان دیگر، اندازه‌های دیافراگم با اندازه دریچه رابطه معکوس دارد، یعنی هرچه دریچه گشادتر باشد، عدد دیافراگم کوچک‌تر است و هر چه دیافراگم بزرگ‌تر شود، مقدار دریچه ریزتر می‌شود؛ و اما توضیح یک توضیح جانبی، سعی کنید چشم‌های خود را تنگ کنید و به اطراف خبره شوید! اگر دیده باشید کسانی که چشم‌های ضعیفی دارند، در موقع دقت کردن به مسائل و برای دیدن اجسام با دقت بیشتر، چشم‌های خود راکمی تنگ می‌کنید. دلیل این امر این است که با تنگ کردن چشم وضوح تصویر بیشتر می‌شود. برای فهم بهتر، یک سوراخ ریز بر روی کاغذی ایجاد کنید و از پشت کاغذ به اطراف بنگرید، می‌بینید اشیا را بهتر خواهید دید. کارکرد دیافراگم هم همین است. با ریزتر شدن دیافراگم، اجسام بیشتری را می‌توانیم در عکس واضح ببینیم.
در آخر باید ذکر کنیم که با تغییر دیافراگم از ۱۶ به ۳۲ مقدار نور ورودی نصف می‌شود.
باز کردن و بستن استاپ از دیافراگم و دریچه نور برداشت‌شده است و اگر میگویند سه استاپ ببند به این معنی است که مقدار نور را سه استاپ کاهش دهید.
برای دانلود فایل این مطلب به صورت pdf روی لینک زیر کلیک کنید
