مفهموم تقدم دیافراگم چیست و کاربرد آن

دیافراگم چیست؟

به زبان ساده دیافراگم میزان باز یا بسته بودن روزنه ی لنز هنگام عکاسی را مشخص می کند. زمانی که شما دکمه شاتر دوربین تان را فشار می دهید یک روزنه باز می شود که به سنسور دوربین شما اجازه می دهد تا منظره ای که شما مایل به ثبت آن هستید را ثبت کند.شماره دیافراگمی که شما تعیین نموده اید بر روی سایز روزنه تاثیر می گذارد.هرچه روزنه باز تر باشد میزان نور بیشتری به سنسور می رسد و هرچه بسته تر باشد نور کمتری به سنسور دوربین شما می رسد. روزنه دیافراگم با معیاری به نام f-stops اندازه گیری می شود.در اینجا ما میزان روزنه دیافراگم را با فرمت f/number نشان خواهیم داد.برای مثال: f/2.8, f/4, f/5.6,f/8,f/22.تغییر از یک استاپ به استاپ دیگر،میزان باز بودن لنز دوربین تان را نصف یا دوبرابر می کند و میزان نوری که به سنسور می رسد به همین ترتیب تغییر خواهد کرد.به یاد داشته باشید تغییر در سرعت شاتر از یک استاپ به استاپ دیگر نیز می تواند نور را نصف یا دو برابر کند.یعنی شما می توانید با کاهش دیافراگم و افزایش سرعت شاتر،و یا برعکس،به مقدار نور مشابهی دست پیدا کنید.این قانون به ظاهر ساده را حتماً به خاطر بسپارید زیرا در آینده کمک های فراوانی به شما می کند. نکته ای که بسیاری از عکاسان نوپا را آزار می دهد این است که دیافراگم باز که میزان نور بیشتری را به سنسور می رساند با اعداد کوچک نشان داده می شود و دیافراگم بسته که میزان نور کمتری را به سنسور می رساند با اعداد بزرگ نشان داده می شود.یعنی در f/2.8 دیافراگم باز تر از f/22 است

بازدید ادامه مطلب یا کلیک بر روی ادامه مطلب

مقهوم تفدم دیافراگم

شاید در ابتدا فکر کنید اشتباهی رخ داده اما با گذشت زمان به این قوانین عادت خواهید کرد. دیافراگم در دوربین عکاسی به تیغه‌هایی گفته می‌شود که درون لنز قرار گرفته‌اند و با گشاد و تنگ شدن، میزان عبور نور را از روزنه میانی آنها که به آن اپرچر گفته می‌شود، کنترل می‌کنند. این تیغه‌ها که به طور معمول ۶ تا ۹ عدد هستند، طوری طراحی شده‌اند که با بازشدن، میزان نور را زیاد و با تنگ شدن، میزان نور را کم می‌کنند. بسیاری از دیافراگم‌ها مانند عنبیه و اپرچر همچون مردمک چشم کوچک و بزرگ یا تنگ و گشاد می‌شوند و با این عمل نور کمتر یا بیشتری به درون دوربین راه می‌یابد.

عمق میدان و دیافراگم : تغییر عدد دیافراگم تاثیرات بسیاری در عکس های شما دارد که باید آن ها را به خاطر بسپارید اما مهم ترین تاثیر آن عمق میدانی ست که در عکس های شما وجود خواهد داشت. عمق میدان (DOF) میزان فکوس عکس شماست.عمق میدان زیاد به این معناست که اکثر عکس شما در فکوس است و هیچگونه تاری ای در آن دیده نمی شود.چه اشیایی که نزدیک به دوربین هستند چه اشیایی که از دوربین فاصله دارند.عکسی که در زیر مشاهده می کنید با f/22 گرفته شده،همانطور که می بینید پیش زمینه و پس زمینه ی عکس کاملا واضح است.

 

 

عمق میدان کم به این معنی ست که فقط قسمتی از عکس فکوس است و بقیه ی آن تار است.برای مثال به عکس زیر توجه کنید:

 

 

همانطور که می بینید قسمت زرد رنگ گل فکوس است اما بقیه ی گل در حالی که شاید کمتر از یک سانتی متر با نقطه ی فکوس فاصله داشته باشند تار هستند.این یک نمونه برای عمق میدان کم است که با f/4.5 گرفته شده است. اندازه دیافراگم تاثیر بسیار زیادی در عمق میدان دارد.دیافراگم باز (که شماره ی کوچک تر دارد) عمق میدان کم و دیافراگم بسته (که شماره ی آن بزرگ تر است) عمق میدان زیاد در عکس های شما به وجود خواهد آورد. در ابتدا این قوانین می تواند شما را کمی گیج کند اما بهترین راه این است که به خاطر بسپارید عدد کمتر عمق میدان کم تری به شما می دهد و عدد بیشتر عمق میدان بیشتری به شما می دهد. با دو مثال در همین رابطه به شما کمک می کنیم تا بیشتر با این موضوع آشنا شوید.دو عکس از یک صحنه با دو عدد دیافراگم مختلف گرفته ایم. عکس اول با f/22 و عکس دوم با f/2.8 گرفته شده است.تفاوت میان این دو عکس کاملا مشخص است.در تصویری که با f/22 گرفته شده هر دو گل فکوس است و علاوه بر این پس زمینه نیز به میزان بسیار کمی تار شده است اما در عکس دوم که با f/2.8 گرفته شده گل سمت چپ فکوس است و گل سمت راست به دلیل فاصله ی کمی که با نقطه فکوس دارد کمی تار شده و پس زمینه به دلیل فاصله زیادش تا حد زیادی تار شده است.

 

 

 

بهترین راه برای درک بهتر این آموزش،این است که همین حالا دوربین تان را بردارید و همین آزمایش را تکرار کنید.نقطه ای را پیدا کنید که در کادر شما اجسامی با فاصله ی دور و نزدیک نسبت به دوربین تان وجود داشته باشد،سپس از همین صحنه یک بار با دیافراگم بسته و یک بار با دیافراگم باز عکس بگیرید.خیلی راحت متوجه تاثیر دیافراگم بر عمق میدان خواهید شد. بعضی از انواع عکاسی نیاز به عمق میدان زیاد (دیافراگم بسته) دارند برای مثال در عکاسی از طبیعت یا مناظر اکثرا از دیافراگم بسته (شماره اف بالا) استفاده می شود.این تنظیمات به عکاس اطمینان می دهد که از دورترین جزئیات تا نزدیک ترین آن ها به وضوح در عکس مشخص خواهد بود. در حالت دیگر،در عکاسی پرتره استفاده از عمق میدان کم بسیار کارآمد خواهد بود،زیر صورت سوژه را واضح و پس زمینه را کمی تار می کند و این میتواند جلوه ی بسیار زیبایی به عکس شما بدهد.زیرا فکوس بودن سوژه و تار بودن بقیه اشیای موجود در صحنه باعث می شود توجه مخاطب فقط به سوژه جلب شود.در این مورد شما باید از دیافراگم باز (عدد کمتر) استفاده کنید. عکاسان ماکرو بیشترین استفاده را از دیافراگم باز دارند زیرا آن ها نیاز دارند فقط نقطه فکوس عکسشان واضح باشد تا دیگر اجزای تصویر توجه مخاطب را منحرف نکند و آن ها بتوانند مقصود و هدف خود را به ساده ترین شکل ممکن به مخاطب انتقال دهند. در ابتدا برای هر عکاس نوپایی تسلط به قوانین دیافراگم کمی تا قسمتی مشکل خواهد بود اما با تمرین و تکرار زیاد می توانید این مشکل را برطرف کنید.مطمئن باشید تحمل این سختی ها و مشکلات کمک شایانی به پیشرفت شما در عکاسی می کند. حالت Full Automate دوربین فقط به شما امکان تغییر فرمت عکس را میدهد حتی فلش با تشخیص خود دوربین فعال یا غیر فعال میشود. در حالت Programشما امکان تغییر WB ، Metering و … را دارید اما نمی توانید سرعت شاتر و دیافراگم را تغییر دهید. وقتی به حالت تقدم دیافراگم دوربین ( AP / TV) می روید همان طور که از اسم آن پیداست تقدم تنظیمات عکاسی در دیافراگم است و سرعت شاتر خود را با توجه به دیافراگم تغییر میدهد. اجازه بدهید با یک مثال به شما توضیح بدهم :

اگر شما دیافراگم را روی عدد ۸ تنظیم کنید و سرعت شاتر ۱/۲۰۰ باشد و تصمیم بگیرید که دیافراگم را باز تر کنید به عدد ۵٫۶ (که به شما اجازه میدهد دو برابر نور وارد دوربین شود) دوربین به صورت اتوماتیک سرعت شاتر را به ۱/۴۰۰ تغییر می دهد تقدم شاتر دقیقا به همین صورت کار میکند. وقتی شما عدد دیافراگم را کم میکنید مثلا به F/2 ، به دوربین اجازه می دهید که نور بیشتری وارد لنز کند و شما می توانید از سرعت شاتر بیشتری استفاده کنید.  باز بودن دیافراگم همچنین به معنی عمق میدان محدود تر است. با تنظیم کردن دیافراگم از عدد ۸ به ۱۱ به طور معمول به شارپ ترین حالت لنز دست پیدا میکنید. همان طور که دیدید حالت های بسیاری است که از حالت تقدم دیافراگم دوربین ( AP / TV) استفاده کنید به نظر ما اشتباه است که کسانی میگویند فقط از حالت Manual دوربین در زمان عکاسی استفاده کنید. فقط ۱/۳ از زمان هایی که ما عکاسی می کنیم حالت Manual به کارمان می آید. اجازه بدهید نگاهی به موقعیت هایی که بهتر است از حات تقدم دیافراگم دوربین استفاده کرد بیندازیم.

موقعیت ۱: نور خوب / روز آفتابی

وقتی نور مناسب است Manual می توانید استفاده کنید، اما اعمال تغییرات برای تنظیم دوربین در زمان عکاسی زمان بر است، در صورتی که خود دوربین برایتان این کار را به صورت اتوماتیک در کسری از ثانیه انجام می دهد. وقتی نور مناسب است شما نباید نگران تار شدن عکستان یا اشکالات نوردهی باشید به این دلیل که سرعت شاتر به اندازه ی کافی سریع است تا حرکات را ثبت کند. مخصوصا زمانی که در روز عکاسی میکنید. یک قانون قدیمی ( آفتابی ۱۶ ) است که عدد مناسب دیافراگم در نور روز را پیشنهاد می کند این میتواند دلیل دیگری برای استفاده ازحالت تقدم دیافراگم باشد. در نور مناسب شما میتوانید دیافراگم دوربین را به عددی ببرید که تصویر شارپ تری تولید کند. بین عدد ۸ الی ۱۱

 

 

موقعیت ۲: پرتره

موقعیت نوری راحت و مناسب زمانی است که با عدد دیافراگم و مورد دلخواه ما عکاسی عملی باشد. من شخصا دوست دارم تا از چند دیافراگم مختلف در زمان عکاسی مختلف استفاده کنم. اما f/8 عدد دیافراگم مورد علاقه ی من است. با مقایسه کار هایی که عکاسی کردم متوجه شدم که دیافراگم عکس های من شارپ تر است که برای عکاسی پرتره بهترین می باشد.

 

 

موقعیت ۳: طبیعت

عکاسی طبیعت عموما پیش زمینه و پس زمینه دارد و ما برای اینکه بتوانیم تمام تصویر را در حال فوکوس ببینیم باید با دیافراگم بالا عکاسی کنیم ما عدد f/16 را پیشنهاد میکنیم. زمان هایی است که از سه پایه استفاده میکنیم پس میتوانیم کمبود نور را با کم کردن سرعت شاتر جبران کنیم بدون اینکه تصویر تار شود. اما همیشه سه پایه همراه ما نیست و یا همیشه امکان عکاسی با سه پایه ممکن نیست در این زمان دوربین را باید روی دست گرفت و عکاسی کرد که استفاده از تقدم دیافراگم به خوبی کار میکند. این زمانی است که عمق میدان عکس خیلی مهم میشود.

 

 

وقعیت ۴: عمق میدان کم

عمق میدان کم زمانی به دست می آید که دیافراگم دوربین شما در باز ترین حالت باشد یعنی عدد آن کم باشد که اجازه میدهد نور بیشتری وارد لنز شود. تغییر دیافراگم از ۲٫۸ به ۱٫۴ اجازه میدهد ۴ برابر نور بیشتر وارد دوربین شود که به راحتی و به سرعت در حات تقدم دیافراگم توسط دوربین سرعت شاتر محاسبه میشود.

زمان هایی که نباید از حالت تقدم دوربین استفاده کنیم:

موقعیت ۱: نور کم / اتاق تاریک

همان طور که قبلا گفتم یکی از زیبایی های دیافراگم باز و لنزی که این قابلیت را در اختیار عکاس می دهد امکان عکاسی در موقعیت های کم نور است اما این به این معنی نیست که حتما از حالت تقدم دیافراگم استفاده کنید باید از حالت تقدم شاتر در این موقعیت نوری کمک گرفت. 

وقتی در موقعیت کم نور عکاسی میکنید دو نگرانی خواهید داشت :

نور کافی

حرکت دوربین ( تصویر تار) اگر شما در حالت تقدم دیافراگم عکاسی کنید در حقیقت با ۵۰ % مشکل که کمبود نور است در حال کلنجار هستید، در این حالت می توانید حرکت دوربین را محاسبه کنید مثلا عدد ۱/۵۰ ثانیه و خود دوربین بر اساس سرعت داده شده بهترین دیافراگم را به شما میدهد. حتی اگر نور کافی نباشد خود دوربین دیافراگم را به باز ترین حالت ممکن می برد و شما میتوانید در حالت RAW عکاسی کرده باشید تصویرتان را اصلاح کنید این اقدام باعث میشود که حداقل تصویرتان تار نشده باشد.

موقعیت ۲: عکاسی از طبیعت در شب

عکاسی در شب متفاوت است که بهتر است در دوربین در حالت Manual عکاسی شود .

شرایط نوری غیر قابل پیش بینی است شما باید در ذهنتان محاسبه کنید که بیشتر با آزمون و خطا اصلاح میشود.

 

 

حالت های تقدم:

تقدم دیافراگم و شاتر، حالت های نیمه اتوماتیک هستند که با وجود تسلط شما تنها روی برخی قسمت ها، عکس دارای نوردهی بسیار خوبی خواهد بود. اجازه بدهید هرکدام را جداگانه توضیح بدهم:

حالت تقدم دیافراگم ( بیشتر اوقات با علامت اختصاری A یا Av نشان داده می شود. )

در این حالت شما به عنوان عکاس درجه ی دیافراگم را تنظیم می کنید و دوربین خودش درباره سرعت شاترمناسب با شرایط محیط تصمیم می گیرد.

 

 

چه زمانی می توان از حالت تقدم دیافراگم استفاده کرد؟

 اگر مبحث دیافراگم را به یاد داشته باشید, می دانید که تاثیر اصلی دیافراگم در عکس بر عمق میدان (DOF) است. در نتیجه بیشتر افراد زمانی از این حالت استفاده می کنند که می خواهند روی عمق میدان تسلط داشته باشند. اگر می خواهند عمق میدان کم باشد, (برای مثال در عکسی که روی گل فوکوس شده و پس زمینه کاملا تار است ), از دیافراگم بزرگ استفاده می کنند. ( مثلا f/1.4 در عکس بالا ) و انتخاب سرعت مناسب برای شاتر را بر عهده ی دوربین می گذارند. اگر عکسی می خواستند که روی تمام قسمت ها فوکوس شده باشد, باید دیافراگم را کوچکتر در نظر می گرفتند ( مثلا f/22 ) و تنظیم سرعت شاتر را به دوربین می سپردند.( که عددی بزرگ خواهد بود. ) هنگام تنظیم دیافراگم به یاد داشته باشید که دوربین سریع ترین یا طولانی ترین سرعت شاتر را انتخاب می کند و ممکن است مدت زمانی که دوربین را به دست گرفته اید طولانی تر شود ( معمولا با حدود سرعت ۱/۶۰ ). اگر سرعت شاتر از این کمتر باشد نیاز به سه پایه خواهید داشت. در صورتی که از یک جسم متحرک عکس می گیرید, سرعت کم شاتر موجب تار شدن جسم در عکس خواهد شد.

 

 

تمرین

همانطور که می بینید, حالت های تقدم دیافراگم و سرعت شاتر به تسلط شما در عکاسی کمک می کند اما نیاز به کمی تمرین دارد.وقتی از این حالت ها استفاده می کنید,نه تنها نیاز به دقت درتنظیمات دستی دارید, بلکه باید به تنظیماتی که دوربین به نسبت آن انجام می دهد هم توجه کنید. فکر می کنم بهترین حالت استفاده از Av یا Tv وقتی است که شما زمان کافی دارید تا چندین بار از سوژه با تنظیمات مختلف عکس بگیرید. این کار به شما اطمینان می دهد که حداقل یکی از عکس ها همان است که می خواستید. بهترین راه برای یادگیری این حالت ها این است که دوربین را به دست بگیرید و از خانه بیرون بزنید تا تجربه کسب کنید. مرتب تنظیمات را از Av به Tv تغییر بدهید و تا می توانید عکس بگیرید. به این دقت کنید که دوربین به نسبت تنظیم دستی شما چه تغییری ایجاد می کند. در حالت تقدم دیافراگم, تعدادی عکس با بیشترین حد دیافراگم ( اعداد کوچک ) بگیرید و ببینید چطور پس زمینه را تار می کند ( و سرعت شاتر را افزایش می دهد ).و تعدادی عکس با کوچکترین دیافراگم ( اعداد بزرگ ) بگیرید تا فوکوس بیشتر در عکس را ببینید.

در حالت تقدم شاتر با سرعت آن بازی کنید تا تاثیر آن روی عمق میدان را ببینید. اگر اولین عکس هایتان نتیجه ی دلخواه را نداد، نا امید نشوید – برای یادگیری این حالت ها تمرین زیادی لازم است. اما به خاطر داشته باشید که تسلط روی آنها تاثیرات شگرفی روی عکس هایتان خواهد داشت و یادگرفتن آنها ارزش این همه دشواری را دارد.

برای دانلود فایل این مطلب به صورت pdf روی لینک زیر کلیک کنید

تقدم دیافراگم در دوربین