تفاوت Full HD و HD در چیست و مفهمون آنها
تفاوت Full HD و HD در چیست و مفهمون آنها
رزولیشن (وضوح) و نسبت ابعادی چیست؟
قبل از این که به سراغ رزولیشن HD برویم، ابتدا بهتر است به تعریف وضوح (Resolution – رزولیشن) بپردازیم. رزولیشن نشان دهنده تعداد پیکسلهای استفاده شده در یک نمایشگر (Monitor) یا تلویزیون است. رزولیشن با دو مقدار "تعداد پیکسلهای افقی ضرب در تعداد پیکسلهای عمودی" نشان داده میشود. منظور از پیکسل (Pixel)، همان نقاط نورانی روی نمایشگر است که در کنار یکدیگر، یک فریم از تصویر را نمایش میدهند. برای درک بهتر وضوح یا رزولیشن، یک رزولیشن ۴۸۰*۶۴۰ را در نظر بگیرید. عدد اول، نشان دهنده تعداد پیکسلهای عمودی و عدد دوم نیز نشان دهنده تعداد پیکسلهای افقی است. بنابراین نمایشگر ما، دارای ۶۴۰ ستون و ۴۸۰ ردیف از پیکسلهای نورانی است.تعریف دیگری نیز وجود دارد که نشان دهنده نسبت تعداد پیکسلهای عمودی به تعداد پیکسلهای افقی است که به آن نسبت ابعادی Aspect Ratio یا AR میگویند. برای مثال نسبت ابعادی رزولیشن ۶۴۰x480 برابر است با ۴:۳ یعنی به ازای هر چهار ستون، سه ردیف پیکسل داریم. ۴:۳ و ۱۶:۹ مهمترین نسبتهای ابعادی هستند. البته بدیهی است که با افزایش رزولیشن و وضوح تصویر، پردازش GPU و یا در برخی موارد، CPU بیشتر و سنگین تر میشود
.تاکنون تعریف رزولیشن و نسبت ابعادی را بر روی نمایشگرها فهمیدیم اما این دو عبارت بر روی
منابع گرافیکی مثل ویدئوها، تصاویر و فیلمها نیز به کار میروند. ممکن است تا به حال عباراتی همچون "فیلم HD" یا "ویدئوی Full HD" را شنیده باشید. HD، Full HD، SD و … عباراتی هستند که به صورت عمومی بجای رزولیشنهای خاص مورد استفاده قرار میگیرند و وضوح یک تصویر یا فیلم را مشخص میکنند که با وضوح نمایشگر متفاوت است.
وضوح HD یا همان ۷۲۰p چیست؟
کلمه HD مخفف High Definition به معنای "کیفیت بالا" است که آن را با کلمه ۷۲۰p نیز میشناسند. ۷۲۰p معمولاً در کیفیت فیلمها و تصاویر به صورت تخصصی تر استفاده میشود. HD یک وضوح تصویری است که شامل ۷۲۰ پیکسل افقی (ردیفی) و در نسبت ابعادی ۱۶:۹ است. یعنی رزولیشن کامل آن ۱۲۸۰x720 است که به صورت کامل، دارای ۷۲۰ پیکسل افقی و ۱۲۸۰ پیکسل عمودی است.کلمه ۷۲۰p نیز از همان گرفته شده است که معمولاً به جای کلمه HD به کار میرود و نشان دهنده همان ۷۲۰ پیکسل افقی است. از آن جایی که علاوه بر رزولیشن ۱۲۸۰x720، استانداردهای دیگری نیز برای وضوح HD استفاده میشود، به صورت عمومی بجای کلمه HD از ۷۲۰p استفاده میکنیم. حرف p در ۷۲۰p نشان دهنده کلمه Progressive به معنای "قدم به قدم" و "ترتیبی" است. یعنی در فریمهای یک منبع HD، همه خطوط افقی یکی پس از دیگری بارگذاری شده و نشان داده میشوند. در مقابل ۷۲۰i است که به صورت عملی وجود خارجی نداشته و کارایی آن تقریباً صفر است و در آن (به صورت تئوری) خطوط یک در میان نشان داده شده و پس از آن، خطوط دیگر از بالا به پایین بارگذاری میشوند.
۷۲۰p در یک تصویر! البته ناگفته نماند که HD برخی مواقع بجای Full HD در رزولیشن ۱۰۸۰i و ۱۰۸۰p استفاده میشود. وضوح HD درواقع بالاتر از وضوح SD (با رزولیشن ۴۸۰p) و پایین تر از وضوح Full HD (رزولیشن ۱۰۸۰p یا ۱۰۸۰i) قرار گرفته است. در تصویر زیر میتوانید تفاوت این سه رزولیشن را مشاهده کنید. توجه داشته باشید که
رزولیشنهای اصلیهر نسب قرار داده شده اند یعنی برای وضوح SD، علاوه بر رزولیشن ۶۴۰x480 رزولیشنهای مختلف و متنوعی وجود دارد که گاهی حتی برخی از آنها بیشتر از ۴۸۰ خط افقی دارند اما در گروه SD قرار گرفته اند
بنابراین با پخش کردن یک ویدئوی HD بر روی نمایشگری که از ۷۲۰p پشتیبانی نمیکند، افت کیفیت (به دلیل فشرده شدن طول و عرض در یک نسبت غیر یکسان) یا از دست رفتن بخشی از ویدئو (به دلیل این که اندازه آن بزرگ تر از نمایشگر است) خواهیم داشت.برعکس، اگر بخواهیم فیلم یا ویدئوای ۴۸۰p یا کمتر را روی یک نمایشگر HD مشاهده کنیم، نه تنها فریمها را به صورت کامل در اختیار خواهیم داشت (بنابراین هیچ قسمتی از ویدئو از دست نخواهد رفت) بلکه حتی قسمتهایی از نمایشگر نیز که بدون استفاده باقی مانده است، به رنگ استاندارد
سیاه یا سفید نشان داده خواهد شد ولی به دلیل نسبت غیر یکسان، هنگام تطبیق دادن اندازهها، افت کیفیت خواهیم داشت.معمولاً ویدئها، فیلمها و تصاویر با وضوح HD یا ۷۲۰p بیشترین کاربرد و مخاطب را در بین کاربران دارند زیرا از طرفی مانیتورها، تلویزیونها و در کل نمایشگرهایی با استاندارد Full HD یا ۱۰۸۰p قیمت زیادی دارند و تهیه آن برای عده زیادی از کاربران مشکل است و از طرف دیگر، وضوح SD یا ۴۸۰p نیز چندان دارای کیفیت نیست. ولی به هر حال اچ دی و اس دی دو استاندارد مهم در رزولیشن است.
پشتیبانی از وضوح HD
بسیاری از بازیهای موجود، از وضوح HD پشتیبانی کرده و امکان تغییر رزولیشن را به کاربر میدهند. این تنظیمات معمولاً در بخش "Display" ، "Video" یا "Graphic" هر بازی قابل تنظیم است. توجه کنید که رزولیشن انتخابی باید با پیکربندیهای رزولیشن مانیتور در سیستم عامل سازگار باشد.امروزه اکثر صفحات نمایش از گوشیهای موبایل گرفته تا تلویزیونهای خانگی دارای وضوح HD (یا ۷۲۰p) هستند. یعنی یک ویدئوی HD با رزولیشن ۱۲۸۰x720 را هم در تلفن هوشمند و هم در تلویزیون خانگی با همان وضوح مشاهده کرد (البته از سایر پارامترها صرف نظر میکنیم). برای درک بهتر، فرض کنید در یک طرف تلویزیون HDTV سامسونگ مدل LN32D403 (که دارای صفحه نمایش با زرولیشن ۱۳۶۶x768 است) و در طرف دیگر تلفن هوشمند HTC مدل One mini (که دارای صفحه نمایش با زرولیشن ۱۲۸۰x720 است) را داریم. درحالی که وضوح HDTV کمی بیشتر از One mini است، از آن صرف نظر کرده و وضوح این دو را یکی درنظر میگیریم. با پخش کردن یک ویدئوی HD، در واقع در هر دو دستگاه، ویدئو به صورت یکسان مشاهده خواهد شد. بسیاری از افراد انتظار این را دارند که در صفحه نمایش بزرگ تر، وضوح بهتری را در دست خواهند داشت که این تصور کاملاً غلط است. درست است که اجزای ویدئو در تلویزیون بهتر قابل مشاهده هستند اما لزوماً با کیفیت تر نیستند چون درواقع رزولیشن هر دو برابر است و تنها چیزی که باعث بزرگ تر نشان داده شدن تصویر میشود PPI آن است. PPI مخفف Pixel Per Inch (تعداد پیکسل در هر اینچ) است که با کاهش آن در رزولیشن ثابت، اجزای تصویر نیز بزرگ تر دیده خواهند شد بنابراین هرچقدر PPI بیشتر باشد، اجزای تصویر
به صورت واضح تر و دقیق تر قابل مشاهده میشوند. برای مثال تلویزیون ذکر شده ۳۲ اینچی است که PPI آن ۴۹ و در سمت دیگر، گوشی One mini با ۴.۳ اینچ دارای پی پی آی ۳۴۱ است.
رای محاسبه PPI یک صفحه نمایش میتوانید مربعهای تعداد پیکسلهای افقی و عمودی را با هم جمع کرده و از آنها جذر بگیرید سپس نتیجه حاصل را بر اندازه صفحه نمایش بر حسب اینج تقسیم نمائید. برای هرچه آسان تر شدن این کار میتوانید از سرویسهای آنلاین مثل Sven استفاده کنید.
بررسی اصطلاح رزولوشن در کیفیت تصویر مانیتور (تفاوت HD و SD)
همیشه وقتی صحبت از کیفیت تصویر یک مانیتور میشود، پای
اصطلاح رزولوشن (Resolution) هم در میان است. ولی واقعا این اصطلاح چه معنایی دارد. و اصلا اهمیت آن در چیست؟ چرا تولید کنندگان مانیتور اینقدر روی آن مانور میدهند و سعی میکنند مانیتورهایی با رزولوشن بالاتر تولید کنند؟ رزولوشن، دقت یک صفحه نمایش را طبق استانداردهای مختلفی بیان میکنند. همین تنوع در تعریف رزولوشن است که باعث پیچیدگی موضوع و سردرگمی مشتریان میشود. شاید بتوان رزولوشن یک نمایشگر خاص را به بیش از ۱۰ شیوه مختلف بیان کرد که هر یک کاربردی خاص دارند. در ادامه مطلب میخواهیم با این استانداردها و کاربردشان آشنا شویم. در مورد خرید مانیتور یا تلویزیون های نسل جدید، نکات زیادی وجود دارد که باید به آن توجه کنید. مثلاً اینکه یک مانیتور HD است یا تنها HD Ready است؟ کنتراست، روشنایی، تطابق رنگ، زمان درنگ، و بسیاری مسائل دیگر. اما در این مقاله تنها موضوع مورد بحث، رزولوشن تصویر است. میخواهیم بدانیم مفهوم اعداد و ارقامی که به شیوههای مختلف رزولوشن یک نمایشگر را بیان میکنند، چیست؟
عرض در ارتفاع
سادهترین بیان رزولوشن یک نمایشگر به این صورت است که عرض در ارتفاع آن را بیان کنیم. مثلا یک لپتاپ جدید را در نظر بگیرید که در مشخصات آن نوشته رزولوشن تصویر ۱۳۶۶ در ۷۶۸ پیکسل است. این اعداد تعداد پیکسلهایی که در عرض و ارتفاع صفحه نمایش چیده شدهاند را نشان میدهد. توجه داشته باشد که برخی نمایشگرها تراکم پیکسلی متفاوتی دارند. لذا اندازه فیزیکی دو نمایشگر که رزولوشن یکسانی دارند، لزوماً یکسان نیست. به عبارت دیگر در رزولوشن های یکسان، نمایشگری که ابعاد کوچکتری دارد معمولا کیفیت تصویر بهتری ارائه میکند. زیرا تراکم پیکسل های آن بیشتر است. یعنی پیکسل ها به هم نزدیک تر هستند.
SD، HD Ready ، Full HD
تفاوت بین SD و هر عبارتی که شامل HD باشد، نسبتاً ساده است. SD مخفف Standard Definition به معنی «تعریف استاندارد» است که در گذشته متداول بوده و در مورد نمایشگرهایی که رزولوشن پایینتر از ۷۲۰p یا ۱۰۸۰p داشتند به کار میرفت. عبارت Full HD نیز در مورد نمایشگرهایی با رزولوشن ۱۰۸۰p استفاده میشود. تفاوت بین HD Ready و Full HD کمی پیچیدهتر است و به استاندارد ناحیهی جغرافیایی بستگی دارد. در آمریکا، نمایشگر HD که توانایی نمایش تصاویر ۷۲۰p ،۱۰۸۰p یا ۱۰۸۰i را داشته باشد ولی تیونر داخلی تلویزیون نداشته باشد را HD Ready میگویند. در واقع چنین نمایشگری فقط کار یک مانیتور را انجام میدهد و امکان نمایش شبکه های تلویزیونی را ندارد. در اروپا به نمایشگری که توانایی نمایش ۷۲۰ پیکسل افقی را داشته و امکان دریافت تصاویر از ورودیهای خاصی مثل HDMI و DVI را داشته باشد HD Ready گفته میشود.عبارت مشابه دیگری هم در اروپا به کار میرود. مثلا HD Ready 1080p که نمایشگرهایی با ۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ پیکسل را شامل میشود. البته این نمایشگرها میبایست توان نمایش ویدیوهای ۱۰۸۰p یا ۱۰۸۰i را نیز داشته باشند تا لایق عبارت HD Ready باشد.
دو عبارت دیگر یعنی HD TV و HD TV 1080p هم به تلویزیونهایی اشاره میکنند که دارای تیونر داخلی هستند و میتوانند
شبکههای تلویزیون دیجیتال را دریافت نمایند.
سه عبارت ۷۲۰p ، ۱۰۸۰p و ۱۰۸۰i چه معنایی دارند؟
تلویزیونهای پیشرفته امروزی را با این سه عبارت توضیح میدهد. عددی که در این سه عبارت ذکر میشود، تعداد خطوط افقی (یا به عبارت دیگر رزولوشن عمودی تصویر) است. بنابراین ۷۲۰p و ۱۰۸۰p به ترتیب دارای ۷۲۰ و ۱۰۸۰ خط افقی هستند.اما تفاوت ۱۰۸۰i و ۱۰۸۰p که تعداد خطوط افقی هر دو یکسان است، چیست؟ در ادامه این موضوع را مورد بررسی قرار میدهیم.
۱۰۸۰p
تعداد پیکسلهای عرض و ارتفاع در اینگونه نمایشگرها، از نسبت ۱۶ به ۹ محاسبه میشود. لذا تلویزیونی که دارای ۱۰۸۰ خط افقی یا پیکسل در ارتفاع است، ۱۹۲۰ پیکسل در عرض دارد. در واقع نسبت رزلوشن افقی به عمودی ۱۶ به ۹ است. به این نمایشگر ها، نمایشگر عریض (Wide) نیز گفته میشود. در نمایشگرهای قدیمیتر (CRT)، نسبت رزولوشن افقی به عمودی ۴ به ۳ است.
۱۰۸۰p در برابر ۱۰۸۰i
در واقع تفاوت بین این دو عبارت،
تفاوت بین دو اصطلاح Progressive و Interlaced میباشد. در نمایشگرهای Progressive یا پیشرونده، فریمها یکی پس از دیگری نمایش داده میشوند. همه فریمها کامل هستند و یک تصویر کامل را نمایش میدهد. بنابر این اگر در حین پخش تصویر را متوقف کنید، یکی از فریمها نمایش داده میشود. اگر یک نمایشگر Progressive سرعت نمایشی برابر با ۲۵ فریم بر ثانیه داشته باشد، در هر ثانیه ۲۵ فریم جدا و کامل را پشت سر هم نمایش میدهد. به همین علت است که نام آن را پیشرونده گذاشتهاند. اما Interlaced (شبکه ای) به چه معنی است؟ در اینگونه نمایشگرها، یک فریم جدید یک تصویر کامل نیست، بلکه تنها نیمی از خطوط افقی تصویر را شامل میشود. فریم بعدی هم نیمی دیگر از خطوط را در بر میگیرد. بنابراین سرعت چنین نمایشگری را بر حسب فیلد بر ثانیه بیان میکنند نه فریم بر ثانیه. هر فیلد یک نیمهی تصویر است و دو فید متوالی یک فریم را ایجاد میکنند. از دیدگاه تئوری میتوان گفت که نمایشگرهای Progressive کیفیت بهتری دارند اما نکات و مشکلات دیگری هم وجود دارد. اولین نکته این است که دو نمایشگر مشابه Interlaced و Progressive ، نرخ نمایش فریم یکسانی ندارند. نمایشگر Interlaced دو برابر سریعتر است. با در نظر گرفتن این نکات متوجه میشویم که ویدیوهای Interlaced در حرکت نسبت به تصاویر مشابه Progressive روانتر به نظر میرسند. در مقابل وقتی ویدیوی Progressive را متوقف میکنیم و میخواهیم یک فریم را ویرایش کنیم، کار سادهتر خواهد بود. در بزرگ کردن تصویر هم وضعیت ویدیوهای Progressive بهتر است. بنابراین در نهایت میتوان نتیجه گرفت که هنگام اعمال تغییر، ویدیوی Progressive افت کیفیت کمتری دارد. اما در نهایت این استفاده کنندگان و خریداران هستند که آینده صنعت نمایشگرها را تعیین میکنند. هر تکنولوژی که با اقبال بیشتری مواجه شود فروش بهتری خواهد داشت. در نتیجه راه برای توسعه آن هموار تر خواهد شد.
HD چیست؟
HD مخفف High definition به یک سیستم تصویری گفته می شود که از
وضوح بسیار بالایی برخوردار است.کیفیت تصویر این سیستم در مقایسه به سیستم استاندارد که SD یا همانStandard Definition است دارای کیفیت به مراتب بالاتری است . تمامی HDTV ها (تلویزیون های HD ) بر پایه این سیستم تصویری ساخته شده اند. البته داشتن تلویزیون های HDدلیلی بر تماشای تمامی تصاویر با فرمت HD نیست ، بلکه باید آن تصویر با فرمت HD تهیه شده باشد تا بتوان در آن تلویزیون ها به تماشای آنها پرداخت. به عبارتی برای تماشای فیلم HDسه شرط لازم است. ابتدا آنکه آن فیلم با فرمت HD تهیه شده باشد. دوم اینکه دستگاه پخش کننده فیلم ، آنرا با فرمت HD پخش کند و در آخر اینکه تلویزیون ما آنرا با همان فرمت نشان دهد. با استناد به توضیح فوق اینطور می توان گفت که تا زمانیکه برنامه های تلویزیونی با فرمت HD پخش نشود ، نمی توان شبکه های تلویزیونی را با این فرمت دید. این نکته در جواب به کسانی است که فکر می کنند اشکال از تلویزیون یا کابلهای آنهاست. البته در مطلبی دیگر در مورد کابلها صحبت کرده ایم ولی استثنائاً در این مورد ، کابل یا تلویزیون مقصر نیست. استانداردهای دیگری نیز در سیستم تصویر وجود دارد که آنها را با نامها PAL-NTSC-SECAM می شناسیم . رزولوشن آنها چیزی در حدود ۴۸۰*۷۲۰ می باشند ولی سیستم HD تصاویر با رزولوشن های حدود ۱۰۸۰*۱۲۹۰ دارند.
SD یا همان حالت استاندارد:
این سیستم بر وضوح ۴۸۰*۷۲۰ می باشند که اکثر فیلم های دی وی دی قدیمی با این وضوح ساخته شده اند. این فیلمها را اگر با کابل HDMI یا S-video ببینید تفاوتی در کیفیت آنها ایجاد نخواهد شد.
HD یا همان کیفیت بالا (اچ دی)
این سیستم با وضوح ۷۲۰*۱۲۸۰ می باشد. کیفیت تصویر در این سیستم بهبود یافته و در سطحی بالاتر عرضه می شود. بهتر است برای دریافت تصویر با بالاترین کیفیت از کابلهای HDMI استفاده کنید. این سیستم با نام HD ready هم شناخته می شود.
Full HD که دقیقاً با همین عنوان شناخته می شود (فول اچ دی)
در فرمت فول اچ دی، کیفیت به بالاترین حد می رسد بطوریکه تمام جزئیات تصویر قابل مشاهده خواهد بود. برای تماشای
فیلمهای فول اچ دی راهی بجز روی آوردن به کابلهای HDMI نیست چون در غیر اینصورت Full HD معنایی نخواهد داشت. فرمت Full HD تصاویری با وضوح ۱۰۸۰*۱۲۹۰ پیکسل ارائه می دهد. این سیستم به نام فرمت ۱۰۸۰ پیکسل هم معروف است. گفتنی است که این فرمتهای با کیفیت در تلویزیونهایی که نسبت تصویر آنها ۱۶:۹ است به درستی نمایش داده می شود واگر قصد تماشای آنها را در تلویزیونهای با نسبت تصویر ۴:۳ دارید مطمئن باشید هر دو مورد ( کیفیت و اندازه ی کامل تصویر) را از دست خواهید داد. پیش تر در مطالب قبلی در مورد نسبت تصویر صحبت کرده ایم مجدداً یادآوری می کنیم که تصاویری که با نسبت ۱۶:۹ هستند در تلویزیون هایی که نسبت تصویر آنها ۴:۳ است به خوبی و بطور کامل پخش نمی شوند یعنی یا قسمتهایی از تصویر را از دست می دهید یا آنرا با ابعادی عجیب مشاهده خواهید کرد.
برای دانلود فایل این مطلب به صورت pdf روی لینک زیر کلیک کنید